هر چند دولتهای حاکم بر کشورهای اسلامی بر مقابله با این جریان خطرناک کاری انجام ندادهاند و حتی بعضی از آنها با این جریان منحط همراهی نیز کردند، ولی خوشبختانه رشد فکری ملتهای مسلمان موجب شد عملکرد گروههای وابسته به این جریان افراطی با واکنش منفی در میان ملتها مواجه شود و معده امت اسلامی این خوراک فاسد را پس بزند. شکست داعش، النصره و سایر گروههای تروریستی در سوریه و لبنان، نشانه روشنی از ناموفق بودن جریان افراطی در جهان عرب است. اکنون بعد از سه سال و چند ماه که از شروع بحران سوریه میگذرد، مردم سوریه علیرغم فشارهای زیادی که تحمل کردهاند و علیرغم بمباران تبلیغاتی شدیدی که برای شستشوی مغزی آنها توسط شبکههای رادیوئی و تلویزیونی غربی و عربی صورت گرفت، نه تنها هیچ گرایشی به افراطیون ندارند، بلکه علاقمندی بیشتری نسبت به حکومت سوریه ابراز میدارند. این واقعیت را محافل سیاسی و رسانهای غربی، که خود بانیان بحران سوریه هستند، به زبان آورده و گفتهاند در انتخابات ریاست جمهوری آینده که قرار است در 13 خرداد سال جاری برگزار شود، بشار اسد قطعاً با رأی بالا توسط مردم سوریه به ریاست جمهوری انتخاب خواهد شد.
در عراق نیز انتخابات مجلس، که هفته گذشته برگزار شد، یک موفقیت بزرگ برای حاکمیت و یک شکست بزرگ برای جریانهای تکفیری بود. با قطع نظر از اینکه کدام گروه و حزب سیاسی پیروز این انتخابات است، نفس برگزاری موفق انتخابات در کشوری که گرفتار انفجارها و ترورهای پیوسته گروههای افراطی است نشان دهنده همراهی مردم با حاکمیت و انزجار آنها از افراطیون است.
رویدادهای یکماه اخیر در عربستان و بعضی از شیخ نشینهای خلیج فارس نیز که آشکارا در سیاستهای حمایتگرانه خود ازگروههای تکفیری تجدیدنظر کردهاند، نشانه دیگری برای شکست جریان افراطی است. اکنون سران این کشورها در حالت تدافعی قرار گرفتهاند و در حال جمعبندی نتایج اشتباهاتی هستند که در محاسبات چند سال گذشته خود داشتهاند. جدال پشت پرده این دولتمردان با سران گروههای تکفیری که گاهی به رسانهها درز پیدا میکند، نشان دهنده وجود عقبهای طولانی است که نقطه به نقطه آن برای طرفین ناامید کننده است. همین ناامیدی اکنون در جبهه غربی حامیان جریان افراطی نیز کاملاً مشهود است.
این ناکامی هنگامی بیشتر نمایان میشود که اختلافات شدید خود گروههای تروریستی تکفیری را نیز به این فهرست اضافه کنیم. آنها هر روز به جان هم میافتند و همدیگر را میکشند. این صحنهها هر چند رقت انگیزند ولی این نوید را هم میدهند که افراطیون آنقدر از اعتقادات دینی بیبهرهاند که حتی در دوران مبارزه برای رسیدن به قدرت نیز نمیتوانند با هم متحد باشند.
جمع بندی واقعیتهائی که اکنون در صحنه سوریه و لبنان و عراق میگذرد و تأثیری که این واقعیتها بر حامیان جهانی و منطقهای افراطیون گذاشته، به روشنی نشان میدهد عمر افراطیون رو به پایان است و آنها اکنون درحال دست و پا زدنهای آخر هستند. مهمترین نکته در این زمینه اینست که افراطیون در افکار عمومی ملتها به ویژه ملتهای عرب و مسلمان جایگاهی ندارند و پرونده سیاه آنها موجب شده است چهرهای کاملاً منفی از آنها در اذهان مردم ترسیم شود و مردم ادامه حیات آنها را برای جهان اسلام و منطقه زیانبار بدانند. این، یعنی افراطیون، شانسی برای ماندن ندارند.
دشمن عقل
امام علی علیه السلام :
اَلْهَوى عَدُوُّ الْعَقْلِ؛
هواى نفس، دشمن خرد است.
شرح غرر: ج1، ص68